Een inleiding op de Timotheusbrieven - studie 1

Bijbelstudiedag Oud Beijerland - 13 januari 2018

De Timotheüs brievenOpzet

1. Tijd en omstandigheden van schrijven

2. Wie was Timotheüs?

3. De stad Efeze

4. Inleiding op 1 Timotheüs

5. Inleiding op 2 Timotheüs

6. Een mooi lied

1. Tijd en omstandigheden van schrijven

• De beide brieven zijn door Paulus geschreven na zijn eerste gevangenschap te Rome (AD 60-62);

 

• Waarschijnlijk ging Paulus na zijn gevangenschap tijdens zijn 4^e zendingsreis eerst naar Filippi (Macedonië), nadat hij hier eerst Timotheüs naar toe gestuurd had > Lezen: 2:19+23-24;

 

• Vermoedelijk ging hij daarna naar Klein Aziatische gemeenten, waaronder Efeze, waar Timothëus zich bij hem voegt, die hij daar achter laat als hij zelf weer naar Macedonië gaat > Lezen: 1 Tim. 1:3;

 

• Paulus schrijft eind AD 62 vanuit Macedonië 1 Timotheüs vanuit de verwachting dat hij weer spoedig naar Timotheüs zou komen > Lezen: 1 Tim. 3:14-15;

 

• Nadat Paulus Timotheüs in Efeze heeft bezocht, reist hij naar Kreta om Titus te bezoeken (Tit. 1:5). Daarna schrijft hij wellicht vanuit Korinte in AD 63 de brief aan Titus;

 

• Wellicht is Paulus daarna van AD 64-66 naar Spanje gegaan zoals sommigen menen op basis van Paulus’ wensen in Rom. 15:19b-24+28 en wat Clemens van Romanus stelde (“de grenzen van het westen had bereikt”);

 

• In AD 64 vindt de brand van Rome plaats, waarna het christelijk geloof verboden wordt en christenen vervolgd en gedood worden;

 

• In AD 66 keert Paulus terug naar Macedonië en Klein Azië waar hij vermoedelijk in Troas (Klein Azië) is gearresteerd > Lezen: 2 Tim. 4:13;

 

• In AD 67 wordt Paulus gevangen gezet in Rome en schrijft 2 Timotheüs na zijn eerste verdediging > Lezen: 2 Tim. 1:8, 1:15-18, 2:9, 4:16-17. Toch verwacht Paulus spoedig te worden gedood > Lezen: 2 Tim. 4:6. Paulus dringt er bij Timotheüs op aan hem te bezoeken voordat dit gebeurt > Lezen: 2 Tim. 4:9-12+21;

 

• Volgens de overlevering is Paulus (conform zijn Romeins burgerschap) in AD 67 ten westen van Rome op de weg naar Ostia onthoofd.

2. Wie was Timotheüs?

• Timotheüs (‘Godvrezende’) komen wij voor het eerst in 16:1-3 (Lezen) tegen:

 

• Het was tijdens Paulus’ 2^e zendingsreis in Lystre (Klein Azië) rond AD 48;
• Paulus was zo’n 2 jaar eerder ook al in Lystre tijdens zijn 1^e zendingsreis > Lezen: 14:5-7+19-22. Waarschijnlijk kwam Timotheüs toen tot geloof;

• Timotheüs had een gelovige Joodse moeder en een overleden (Hand. 16:3) (ongelovige)

Griekse vader > Deze combinatie was handig voor Paulus’ evangelieverkondiging onder zowel Joden als Grieken > Boodschap: Evangelieverkondiging slaat het beste aan als dit door een cultuureigen iemand gedaan wordt;

• Timotheüs staat goed bekend in zowel Lystre als het nabijgelegen Ikonium, oftewel zijn referenties zijn goed (vgl. 1 Tim. 3:7 en 1 Tim. 4:12, Lezen) . Daarom neemt Paulus hem mee op zendingsreis;
• Paulus liet Timotheüs besnijden om ingang te behouden bij de Joodse doelgroep, zeker ook omdat Timotheüs een Joodse moeder had. Vgl. 1 Kor. 9:19-23 (Lezen). Paulus liet daarentegen Titus – die geheel Grieks was – niet besnijden (Gal. 2:3) en vond besnijdenis ook niet noodzakelijk (zie Gal. 5:1-12, ten tijde van Hand. 14 geschreven) > Boodschap: Soms werkt een te principiële instelling averechts;

• Als Paulus Timotheüs meeneemt op zendingsreis, trekken zij eerst samen op, maar langzaamaan krijgt Timotheüs steeds meer ruimte > Lezen: 17:14, 1 Thes. 3:1-3+6-7 (ten tijde van Hand. 18:11), 1 Kor. 4:16-17 (ten tijde van begin Hand. 20) en Filip. 2:19-20 (vlak voor Paulus’ eerste vrijlating in AD 62);

• Timotheüs wordt ook genoemd in de aanhef van 1+2 Thessalonicenzen, 2 Korinthe, Filippenzen, Kolossenzen en Filemon. Mogelijk schreef hij de brieven, terwijl Paulus dicteerde (Galaten schreef Paulus zelf (Gal. 6:11) en Timotheüs wordt hier niet in de aanhef genoemd);

• Uiteindelijk treffen wij Timotheüs rond AD 62-63 (ten tijde van 1 Timotheüs) in Efeze aan als eindverantwoordelijke voor de gemeente aldaar. Boodschap: Geloofsgroei en persoonlijke groei gaan samen op en komen met de jaren.

• In 1 Timotheüs staat het volgende over Timotheüs:

 

• Lezen: 1 Tim. 1:2 > “oprechte zoon” = echte (gnesios, van geboorte) nakomeling (teknon), Paulus is dus zijn geestelijk vader;

• Lezen: 1 Tim. 1:18-19a > Weer wordt Timotheüs aangesproken als nakomeling van Paulus. De profetieën houden vermoedelijk verband met 1 Tim. 4:14 (Lezen), waarschijnlijk ten tijde van Hand. 16:1-3. Vermoedelijk ging dit zoals wij bijvoorbeeld in Hand. 13:1-3 (Lezen). De gaven kunnen wij in Rom. 12:6-8 terug vinden (Lezen). Boodschap: Ieder heeft zo zijn plek binnen de (plaatselijke) gemeente, naar gegeven gaven en capaciteiten. Eén ding hebben wij gemeen: strijd de goede strijd en handel vanuit een goed geweten (dat is in eerlijkheid en de Bijbel tot norm hebbend);

• Lezen: 1 Tim. 4:12 > “jeugdige leeftijd” = neotes, iemand van onder 40. Timotheüs was dus waarschijnlijk zo’n 25 toen Paulus hem meenam in Hand. 16. Zie ook 1 Kor. 16:10-11 (Lezen).

Boodschap: Niet leeftijd is bepalend, maar hoe ver iemand geestelijk is en dit tot uitdrukking komt in het dagelijks leven;

• Lezen: 1 Tim. 5:23 > Net als Paulus (waarschijnlijk slechtziend), had Timotheüs De slechte waterkwaliteit in Efeze droeg hier wellicht aan bij. Wijn wordt hier als medicijn gezien. Paulus was doorgaan voorzichtig aangaande alcoholgebruik, zie Rom. 14:20-21 + Efe. 5:18 (Lezen). Vrijheid is geen reden tot losbandigheid.

• In 2 Timotheüs wordt Paulus persoonlijker richting Timotheüs:

 

• Lezen: 2 Tim. 1:2 > “echt kind” is vervangen door “geliefd kind”;

• Lezen: 2 Tim. 1:3-5 > Paulus heeft net als Timotheüs het hebben van gelovige voorouders Zie ook 2 Tim. 3:14-15 (Lezen).

Tussen beiden is verder een emotionele band getuige de onderlinge heimwee naar elkaar. Waarschijnlijk heeft Paulus Timotheüs in Efeze bezocht tussen de Timotheüs brieven in en refereert dit aan hun afscheid. Boodschap: Geloofsgenoten zijn gaat verder dan enkel op zondag samen komen;

• Lezen: 2 Tim. 1:6-7 > Weer vinden wij hier de genadegave van Timotheüs terug. Wat dit exact was, weten wij niet. In algemene zin kunnen wij zeggen dat het duidde op het gezag en de kracht om vanuit liefde een dienaar van God te zijn. Timotheüs wordt opgeroepen om krachtig op te treden. Waarom? Zie 2 Tim. 4:3-5 (Lezen);

• Lezen: 2 Tim. 3:10-11 > Timotheüs volgde Paulus’ als zijn geestelijk kind na, ook in Vgl. met Filip. 2:20-22 (teknon) (Lezen).