Peter Slagter

Een inleidende studie op de serie, de typologische betekenis van bergen in de Bijbel, door Peter Slagter.
Bergen zijn:

1. Een beeld van de gerechtigheid van God
2. Een beeld van kracht/bescherming
3. Een plaats van openbaring/aanbidding
4. Een punt in ons persoonlijk leven 
5. Een beeld van tegenstand en moeite
6. Een type van heerschappij/koningschap
7. een type van Christus

 

 

Onder aan dit scherm kun je de preek downloaden of beluisteren.
Onderstaand verslag is ook te downloaden in pdf formaat

De kleine profeten - Obadja - P.A. Slagter - 20/12/2012 - Studie 4
 
De naam Obadja is opgebouwd uit Obed = knecht en jah = JHWH de Here, dus knecht van de Here.
Het thema van het boek Obadja is: De Here zal vergelden (aan Edom).
Het vergelden aan Edom heeft niet alleen in het verleden plaatsgevonden (iedere profetie heeft ook een historische context), maar het heeft ook een profetische lading voor de toekomst, zie Obadja 15 waar gesproken wordt over de dag des Heren (waar Zefanja uitvoerig over schrijft).
Er wordt gesproken van dreiging, vergelding en belofte. Zie Obadja 17 waar sprake is van ontkoming en Obadja 21 waar het gaat over het Koningschap van de Here. En zie Openb. 11:15, 17 waar het gaat over het aanvaarden van het Koningschap. Daniel zegt dat het koningschap de God des hemels toebehoort. Openbaring handelt over de dag des Heren, waar de profetie werkelijkheid wordt.
 
De profetie van Obadja bestaat uit 2 delen. Obadja 1:1-16, Het gericht over Edom en Obadja 1:17-21, de bevrijding en het herstel van Israël. Gericht en herstel komen in alle profetieën terug.
 
Edom betekent rood (Adama (Hebreeuws) = rode aarde). Ten tijde van de Here Jezus was dit Idumea (Grieks).
Het gebied van Edom lag ten zuiden van Juda/Jeruzalem, onder de Dode Zee in de richting van de woestijn. Het is het zuidelijke deel van Israël en Jordanië. Bekende plaatsen zijn Bosra; Teman; Seir, Petra. Het is een rotsachtig gebied. Zie Obadja 3.
 
De Edomieten traden met name op in de tijd na de inname/verwoesting van Jeruzalem door Nebukadnezar. Edom had een vijandige houding, zie Klaagliederen en Ezechiel.
 
De Edomieten stammen af van Ezau, zie ook Obadja 8, 9.
Gen. 25:21-23, 30 Toen zei Ezau tegen Jakob: Laat mij toch slurpen van dat rode, dat rode daar, want ik ben moe. Daarom gaf men hem de naam Edom.
Ezau dat is Edom. Het is dus een broedervolk van Israël, zie Obadja 12.
Genesis 27:37 Izak antwoordde en zei tegen Ezau: Zie, ik heb hem heerser over jou gemaakt en al zijn broers heb ik hem als dienaar gegeven. Ik heb hem van koren en nieuwe wijn voorzien. Wat kan ik dan nog voor je doen, mijn zoon?
38 Daarop zei Ezau tegen zijn vader: Hebt u alleen maar deze ene zegen, mijn vader? Zegen mij, ook mij, mijn vader! En Ezau begon luid te huilen.
39 Toen antwoordde zijn vader Izak en zei tegen hem: Zie, van de vruchtbare streken van de aarde zal je woongebied zijn, en van de dauw van de hemel van boven.
40 Van je zwaard zul je leven en je broer zul je dienen. Maar als je tot macht komt, zul je zijn juk van je nek afrukken.
Dit is dus van toepassing op Edom. In vers 39 staat van de vruchtbare streken en van de dauw van de hemel, i.p.v. "van de" moet er staan "ver van de" (zie de NBG). Ezau/Edom heeft dus geen gezegende positie. In vers 40 komt naar voren dat zij onder de heerschappij van Jakob vandaan kunnen komen.
 
Genesis 27:41 Ezau haatte Jakob om de zegen waarmee zijn vader hem gezegend had, en Ezau zei in zijn hart: De dagen van rouw over mijn vader naderen; dan zal ik mijn broer Jakob doden.
Ezau haat Jakob en Edom haat Jakob. Dit alles heeft te maken met het plan van God. Het gaat om erfgenaamschap. Het gaat niet om de oudste. Niet Ismaël, maar Izak, niet Ezau, maar Jakob. De haat vloeit voort uit het feit dat de tegenstander van God hierachter zit, hij is het niet eens met de gang van zaken, het heeft alles een diepere dimensie.
 
De geschiedenis van Edom wordt gekenmerkt door het zwaard. De kleinzoon van Ezau/Edom is Amalek, zijn naam betekent waarschijnlijk 'uit op winstbejag'. Hij is een type van satan in zijn haat tegen het volk van God. Bileam zegt:
Numeri 24:17 Ik zal hem zien, maar niet nu; ik zal hem aanschouwen, maar niet van nabij. Er zal een ster uit Jakob voortkomen, er zal een scepter uit Israël opkomen; hij zal de flanken van Moab verbrijzelen en alle zonen van Seth vernietigen.
18 Edom zal bezit zijn en Seïr zal bezit van zijn vijanden zijn, maar Israël zal kracht uitoefenen.
19 Uit Jakob zal hij heersen; wie ontkomt uit de stad, zal hij ombrengen.
20 Toen Bileam Amalek zag, hief hij zijn spreuk aan, en zei: Amalek is de voornaamste van de heidenvolken, maar zijn einde is dat hij ten onder gaat.
De ster uit Jakob (vers 17) gaat over de komst van de Messias. Amalek is de voornaamste van de heidenvolken (vers 20) en is altijd een vijand van Israël geweest. Hij was de eerste vijand van Israël in de woestijn, zie Exodus 17. Mozes komt alleen tot overwinning als hij zijn handen uitstrekt naar de hemel (om hulp van de Here te verkrijgen) en als hij moe wordt, heeft hij hulp van zijn broeders nodig.
 
Exodus 17:16 Hij zei: Voorzeker, de hand op de troon van de HEERE! De strijd van de HEERE zal tegen Amalek zijn, van generatie op generatie!
De strijd houdt nooit op, maar is van generatie op generatie.
Dit zien we ook bij Haman, de Agagiet, de jodenhater, afstammeling van koning Agag, een koning van Amalek. Hij is van plan het hele volk Israël uit te roeien, het is hem niet gelukt. Ook hier is de diepere dimensie van de haat aanwezig, zoals dit ook in Efeze 6 naar voren komt in de wapenrusting, het gaat om machten en wereldbeheersers.
Efeze 6:12 Want wij hebben de strijd niet tegen vlees en bloed, maar tegen de overheden, tegen de machten, tegen de wereldbeheersers van de duisternis van dit tijdperk, tegen de geestelijke machten van het kwaad in de hemelse gewesten.
 
Ook nu zien we de haat van bijvoorbeeld Palestijnen en omliggende volkeren tegen Israël. Het heeft alles een geestelijke achtergrond.
In 2 Koningen 8 staat beschreven dat Edom het juk van Israël van zich af gooide (denk aan Gen. 27:10).
Psalm 137. In vers 7 staat dat de Edomieten die de val van Jeruzalem toejuichten, ten tijde van Nebukadnezar. Het volk Israël werd weggevoerd en Edom nam hun plaats in. Zij eigenden het gebied van de Here toe. Het is een erfeniskwestie.
Ten tijde van het optreden van de Here Jezus op aarde heette het gebied Idumea (Grieks) en was het onderworpen aan het Romeinse rijk. Koning Herodus (de grote), was een Edomiet. Zijn naam betekent godenzoon en de titel die hij had was "Koning der Joden". Vandaar dat hij geweldig schrok toen de wijzen uit het Oosten kwamen en vroegen waar de Koning der Joden geboren was. Zijn positie was in gevaar. Hij werd de moordenaar van Bethlehem. Hij deinsde nergens voor terug. Herodus de grote heerste in de tijd van de jeugd van de Here Jezus.
Herodus Antipas (= evenbeeld van de vader) volgde hem op en heerste ten tijde van de openbare bediening van de Here Jezus.
Pontius Pilates (=gewapend met een speer), was toen Romeins stadhouder. Hij was een onbarmhartig en onbuigzaam man. Hij werd gehaat door de Joden en door Herodus Antipas. Pilatus was aangesteld door de Romeinen en stond hoger dan Herodus.
Zij werden vrienden toen zij een gezamenlijke vijand kregen.
 
Handelingen 4:23 En nadat zij losgelaten waren, gingen zij naar hun eigen mensen en berichtten alles wat de overpriesters en de oudsten tegen hen gezegd hadden.
24 En toen zij dat gehoord hadden, verhieven zij eensgezind hun stem tot God en zeiden: Heere! U bent de God Die de hemel en de aarde en de zee gemaakt hebt, en alle dingen die erin zijn,
25 en Die bij monde van David, Uw knecht, gezegd hebt: Waarom woeden de heidenvolken en bedenken de volken wat inhoudsloos is?
26 De koningen van de aarde stellen zich op en de vorsten spannen samen tegen de Heere en tegen Zijn Gezalfde.
27 Want, in waarheid, tegen Uw heilig Kind Jezus, Die U gezalfd hebt, zijn Herodes en Pontius Pilatus samen met de heidenen en de volken van Israël bijeengekomen,
28 om alles te doen wat Uw hand en Uw raadbesluit van tevoren bepaald had dat er gebeuren zou.
De apostelen zijn gevangen genomen en nadat zij vrijgelaten zijn, spreken zij het gebed uit. Het is een toepassing op Psalm 2 (die over de eindtijd gaat, de wederkomst van Christus). De heidenvolken die opstaan tegen de Here en zijn Gezalfde. Zowel Herodes en Pontius Pilatus (vers 27), een 'Jood' en een heiden, komen tegen de Here bijeen.
In de toekomst zal een leider uit de heidenen en een leider uit Israël opstaan. Het beest uit de (volkeren)zee en het beest uit de aarde. Het beest uit de aarde zal zich manifesteren als de plaatsvervanger van Christus, de valse profeet, de anti christus, die optreedt met het beest uit de zee.
 
In de hedendaagse tijd is Edom verdwenen. In 300 voor Christus is hun plaats ingenomen door de Nabateërs, afstammelingen van Nebajot (zoon van Ismaël).
 
In de eindtijd zal Edom hersteld worden.
Psalm 83:1-9  In vers 7 wordt Edom als eerste genoemd in de opsomming van heidenvolken. Wellicht dat zij een hoofdrol spelen in de toekomst. Het is een verbond van 10 volkeren, een 10-statenbond, zie ook Daniel en het boek Openbaring.
Psalm. 108:9-10,14 Op Edom zal ik mijn schoen werpen, een teken van vernedering.
Jesaja 34:4-5 De hemel zal oprollen als een boekrol (zie Openb. 6:14). Edom zal geoordeeld worden.
Adam is het hoofd van het menselijk geslacht, Edom is een type van de volkeren in het algemeen, zij staan op tegen Israël. In de 1e plaats gaat het om de volkeren in het Midden Oosten, maar in de eindtijd zullen alle volken tegen de Here strijden (zie Psalm 2). Alles is gericht op de uitroeiing van Israël, zelfs als de Here Jezus Zich als Koning manifesteert zullen zij nog optrekken tegen de Here. Dit komt door de haat en misleiding van satan. Openbaring 16:13-14 zegt dat er onreine geesten uit de mond van de draak, het beest en de valse profeet komen die de volken zullen verleiden. Ze zijn als het ware bedwelmd.
Jesaja 63:1-6 Edom staat voor de volkeren. Er zal wraak en verlossing zijn.
In de eindtijd komt Babel naar voren. Daniel 11:40-42 Babel zal het Sieraadland (Israël) binnenvallen. Edom zal ontkomen, wellicht omdat hij het op een akkoordje gooit met Babel. Er zal een koning opstaan in de eindtijd (het beest uit de zee). Michael zal echter opstaan om te strijden voor Gods volk (Daniel 12).
 
Terug naar Obadja
In vers 2 Ik maak u klein onder de volkeren, denk aan de vernedering van satan, zoals beschreven in Jesaja 14 en Ezechiel 28.
Petra is de hoofdstad van de Nabateërs, die hier van 300 voor Christus tot 106 na Christus woonden. De stad werd ingenomen. Wellicht dat Petra in de eindtijd weer betekenis krijgt als het volk in de woestijn verzameld wordt en God een verbond met hen sluit en de Meerdere van Jozua hen weer het beloofde land in leidt.
Vers 6 en 7  Edom sluit een bondgenootschap, maar wordt verraden door zijn 'vrienden'. De satan staat niet in de waarheid, hij is namelijk de vader van de leugen. Satan heeft geen vrienden!
vers 11 Edom heeft leedvermaak over Israël
vers 15 de dag des Heren komt over alle heidenvolken
vers 16 Het oordeel
vers 17 De berg Sion is het beeld van de heerschappij van God, de berg die noordelijker ligt, is Moria. Er zal ontkoming zijn, zie Joel 2:32
Vers 18 Het oordeel over de vijanden
Vers 21 Verlossers zijn eigenlijk de leiders, de rechters net zoals in het boek Richteren, zij die over Israël waren aangesteld.
 
Recapitulerend:
In de eindtijd zal Edom weer bestaan, zij zullen zich veilig voelen, maar ze zijn misleid en worden verraden. Israël zal Edom oordelen, het in bezit nemen en uiteindelijk de heerschappij over alle volken hebben. Denk hierbij aan Exodus 19:6, dan zullen zij een koninkrijk van priesters zijn, een heilig volk. Er wacht nog een geweldige toekomst.
 

Onder aan dit scherm kun je de preek downloaden of beluisteren.
Onderstaand verslag is ook te downloaden in pdf formaat

De kleine profeten - Amos - P.A. Slagter - 22/11/2012 - Studie 3
 
Amos betekent beladene = lastdrager en in het algemeen geldt dit voor alle profeten. Sommige vertalingen hebben dan ook: de last des Heren.
De boodschap komt meestal niet gelegen, de waarheid kan zich zelden in de meerderheid verheugen.
Amos komt uit de buurt van Bethlehem, nl. Tekoa. Rehabeam had deze stad gebouwd, zie 2 Kron. 11:5,6.
 
Na het koningschap van Salomo werd het rijk verdeeld, nl. in de 10 stammen, Israël, met de hoofdstad Samaria en 2 stammen, Juda, met de hoofdstad Jeruzalem. Soms was er samenwerking tussen de rijken, soms strijd. Dit was o.a. afhankelijk van de samenwerking met buitenlandse machten. In Koningen en Kronieken lees je hier uitvoerig over.
 
In Amos 1:1 wordt gesproken over Jerobeam, dit is Jerobeam II. Jerobeam I is de eerste koning van Israël, hij was een knecht van Salomo. Amos profeteerde in Israël, hoewel hij uit Juda kwam. Dat was een extra handicap. In Amos 7:13-15 zegt Amos tegen Amazia dat hij geen profetenzoon is, hij had geen opleiding gehad, was niet naar de profetenschool geweest. Hij was veehouder en moerbeikweker. God riep hem om te profeteren tegen Israël, iets wat hij nooit zelf gezocht heeft, maar hij deed het wel en op de goede manier. Zo is dat ook voor ons, ons getuigenis mag gehoord worden, ook al word je dat niet (altijd) in dank afgenomen.
 
Amos spreekt:
1) Tegen rijkdom. In Israël waren veel rijken, er was een bloeiende economie. De geschiedenis leert dat er in koninkrijken waar rijkdom/welvaart is, een kloof ontstaat  tussen rijk en arm. Telkens weer blijkt het dat mensen niet om kunnen gaan met rijkdom en macht. De val van zo'n rijk wordt ingeleid door sociale misstanden, onderdrukking en onrecht.
2) Religieuze misstanden. Israëls godsdienst was een vormendienst. De feesten des Heren, zoals beschreven in Leviticus 23, werden bacchanalen. Het loofhuttenfeest is een feest van verblijden. De Here zegt, gij zult vrolijk zijn voor het aangezicht van de Here en dat 'verblijden en vrolijk zijn' geldt ook nog steeds voor ons! In de vormendienst is dit niet het geval.
Israël ging uiteindelijk in de Assyrische ballingschap, ondanks hun welvaart. Ten tijde van de Here Jezus was er eenzelfde situatie als in de tijd van Amos. Juda was een provincie van het Romeinse rijk. Zij vierden toen ook de feesten, maar het waren feesten der Joden. De Kern, de Here Jezus, was niet aanwezig. De leidslieden waren de obstakels met hun eigendunkelijke godsdienst. Zij gaven zelf betekenis aan de feesten, het werd een inhoudsloze godsdienst.
 
Het thema van het boek Amos is: God is rechtvaardig en waarachtig, het volk was onrechtvaardig en onwaarachtig.
 
De naam van Uzzia (de koning van Juda) betekent de Here versterkt/bekrachtigt. Hij werd koning op 16 jarige leeftijd en regeerde 52 jaar.
Amos profeteerde in dezelfde tijd als Hosea, Jona en Jesaja.
2 Kronieken 26: 1 Toen nam heel het volk van Juda Uzzia, die toen zestien jaar oud was, en maakte hem koning in de plaats van zijn vader Amazia. 2 Hij was het die Eloth uitbouwde en het aan Juda terugbracht, nadat de koning bij zijn vaderen te ruste gegaan was. 3 Uzzia was zestien jaar oud toen hij koning werd, en hij regeerde tweeënvijftig jaar in Jeruzalem. De naam van zijn moeder was Jecholia, uit Jeruzalem. 4 Hij deed wat juist was in de ogen van de HEERE, overeenkomstig alles wat zijn vader Amazia gedaan had. 5 Het was in de dagen van Zacharia, die Uzzia leerde op God te zien, om God te zoeken. In de dagen dat hij de HEERE zocht, maakte God hem voorspoedig. 6 Hij trok eropuit en streed tegen de Filistijnen. Hij sloeg een bres in de muur van Gath, de muur van Jabne en de muur van Asdod, en bouwde steden bij Asdod en in het gebied van de Filistijnen. 7 God hielp hem tegen de Filistijnen, en tegen de Arabieren die in Gur-Baäl woonden, en tegen de Meünieten.
 
Uzzia was een goede koning. We lezen echter van hem:
2 Kronieken 26:16 Maar toen hij sterk geworden was, werd zijn hart hoogmoedig, tot zijn eigen verderf. Hij werd ontrouw aan de HEERE, zijn God. Hij ging namelijk de tempel van de HEERE binnen om reukwerk in rook te laten opgaan op het reukofferaltaar. 17 Maar de priester Azaria ging hem achterna, en met hem de priesters van de HEERE, tachtig dappere mannen.
18 Zij gingen voor koning Uzzia staan en zeiden tegen hem: U komt het niet toe, Uzzia, om voor de HEERE reukwerk in rook te laten opgaan, maar het is aan de priesters, de nakomelingen van Aäron, die geheiligd zijn om reukwerk in rook te laten opgaan. Ga het heiligdom uit, want u bent ontrouw geweest, en het zal voor u niet tot eer zijn van de HEERE God. 19 Toen werd Uzzia woedend; het wierookvat was in zijn hand om reukwerk in rook te laten opgaan. En terwijl hij woedend was op de priesters, verscheen de melaatsheid op zijn voorhoofd, voor de ogen van de priesters, in het huis van de HEERE, bij het reukofferaltaar. 20 Toen keerde de hoofdpriester Azaria zich naar hem toe, en al de priesters, en zie, hij was melaats aan zijn voorhoofd. En zij verdreven hem haastig daarvandaan, ja, ook hijzelf haastte zich om naar buiten te gaan, omdat de HEERE hem getroffen had. 21 Koning Uzzia was melaats tot aan de dag van zijn dood. Hij woonde, omdat hij melaats was, in een apart staand huis, want hij was van het huis van de HEERE afgesneden. Jotham, zijn zoon, was aangesteld over het huis van de koning, en gaf leiding aan de bevolking van het land. 22 Het overige nu van de geschiedenis van Uzzia, van het begin tot het einde, heeft de profeet Jesaja, de zoon van Amoz, beschreven. 23 Uzzia ging te ruste bij zijn vaderen en zij begroeven hem bij zijn vaderen, op het veld bij het graf dat van de koningen was, want zij zeiden: Hij is melaats. En zijn zoon Jotham werd koning in zijn plaats.
 
Hij werd hoogmoedig, hij wilde priester zijn. Dat was verboden. De koning kwam uit de stam Juda en de priester uit Aaron van de stam Levi.
Hij werd woedend en uiteindelijk melaats.
Er staat in Amos 1:1 dat Amos in de dagen van Uzzia optrad, 2 jaar voor de aardbeving. In Zacharia wordt ook over de aardbeving gesproken.
Zacharia 14:3 Dan zal de HEERE uittrekken en tegen die heidenvolken strijden, zoals de dag dat Hij streed, op de dag van de strijd. 4 Op die dag zullen Zijn voeten staan op de Olijfberg, die voor Jeruzalem ligt, ten oosten ervan. Dan zal de Olijfberg in tweeën gespleten worden naar het oosten en naar het westen. Er zal een zeer groot dal ontstaan, als de ene helft van de berg naar het noorden zal wijken en de andere helft ervan naar het zuiden. 5 Dan zult u vluchten door het dal van Mijn bergen, want het dal tussen de bergen zal reiken tot Azal. Ja, u zult vluchten, zoals u gevlucht bent voor de aardbeving in de dagen van Uzzia, de koning van Juda. Dan zal de HEERE, mijn God, komen: al de heiligen met U!
 
Flavius Josefus spreekt in de Joodse Historiën (boek 9, hoofdstuk 10 aan het eind) over de gebeurtenis in de dagen van Uzzia:
[222] Terwijl hij op deze manier bezig was orde op zaken te stellen en maatregelen te nemen, werd zijn geest (van Uzzia) beneveld. Zijn succes (... in de oorlogsvoering) - niet meer dan het succes van een sterveling - steeg hem naar het hoofd en hij had geen oog meer voor de macht van datgene wat onsterfelijk is en door alle tijden heen blijft bestaan: hij werd nalatig op het punt van zijn eerbied voor God en voor de wetten. [223] Hij gleed uit over zijn eigen succes en verviel in dezelfde fouten als die waaraan zijn vader zich had bezondigd, die ook niet in staat was geweest, in zijn glanzende voorspoed en op het hoogtepunt van zijn macht, alles goed onder controle te houden. Op een belangrijke openbare feestdag betrad hij het tempelcomplex, gehuld in een priestergewaad, om een offer op te dragen aan God op het gouden altaar. [224] Toen de hogepriester Azarias in gezelschap van 80 priesters hem probeerde tegen te houden (ze zeiden dat hij geen offers mocht opdragen en dat dat alleen was toegestaan aan nakomelingen van Aaron) en ze tegen hem riepen dat hij weg moest gaan en niet ten overstaan van God de wet moest overtreden, reageerde hij furieus en dreigde hij hen te zullen doden als ze hun mond niet hielden. [225] Tegelijk echter deed zich een hevige aardschok voelen. De Tempel brak in tweeën, en een felle streep zonlicht brak zich baan en viel recht op het gezicht van de koning. Hij werd onmiddellijk overdekt met lepra. Voor de stad, bij een plaats genaamd Eroge, brak de helft van de westelijke berg af. Het afgebroken stuk rolde over een afstand van meer dan 700 meter in de richting van de oostelijke berg en kwam daar tot stilstand. Als gevolg daarvan raakten de wegen en de koninklijke tuinen geblokkeerd. [226] Toen de priesters zagen dat  het gezicht van de koning helemaal door lepra was overdekt, legden ze hem uit wat er gebeurd was en bevalen ze hem de stad uit te gaan omdat hij besmet was. Hij schaamde zich erover dat hem zoiets vreselijks was overkomen en dat hij nu geen enkel recht van spreken meer had en volgde hun bevel op. Zo betaalde hij een wel heel zware en deerniswaardig hoge prijs voor de manier waarop hij zich boven de mensen verheven had gevoeld en voor zijn gebrek aan eerbied tegenover God als gevolg daarvan. [227] Hij leefde nog enige tijd buiten de stad, als ambteloos burger, want zijn zoon Jotham had de heerschappij van hem overgenomen, en vervolgens stierf hij van pijn en  moedeloosheid over wat hem was overkomen. Hij is 68 jaar geworden en hij heeft 52 jaar als koning geregeerd. Hij werd apart begraven, in zijn eigen tuinen.
 
Deze geschiedenis (met de aardbeving) vormde de ondergang van Uzzia De aardbeving in de eindtijd betekent de komst van de Here Jezus Christus.
 
Amos spreekt namens de Here de oordelen uit over de omliggende volkeren van Israël en over Israël en Juda.
Amos 1:3-5         tegen Syrië
Amos 1:6-8         tegen Filistea
Amos 1:9-10      tegen Tyrus
Amos 1:11-12    tegen Edom
Amos 1:13-15    tegen Ammon
Amos 2:1-3         tegen Moab
Amos 2:4-5         tegen Juda
Amos 2:6-16      tegen Israël
 
Ook in Amos komt, net als bij de andere profeten, naar voren dat een rest behouden zal worden, met andere woorden, het is geen hopeloze zaak, zie Amos 3:12, Amos 5:2-3 en Amos 9:11-12.
 
Amos 4:1 Luister naar dit woord, koeien van Basan die op de berg van Samaria zijn, u, die de geringen onderdrukt, die de armen mishandelt, die tegen uw echtgenoot zegt: Breng ons iets, zodat wij kunnen drinken. 2 De Heere HEERE heeft gezworen bij Zijn heiligheid dat er, zie, dagen voor u komen dat men u zal optrekken met haken en wie na u overblijft, met vishaken. 3 Door bressen zult u naar buiten gaan, de ene vrouw na de andere, en weggeworpen worden naar Harmon, spreekt de HEERE.
 
In Jeremia 16:16 staat "Zie, Ik ga boden tot vele vissers zenden, spreekt de HEERE, dat zij hen moeten opvissen. En daarna zend Ik boden tot vele jagers, dat die hen moeten opjagen van elke berg en van elke heuvel, en uit de kloven van de rotsen.".
Dit gedeelte wordt vaak aangehaald om het terughalen van Joden uit de hele wereld naar Israël te onderbouwen en aan te moedigen.
In hoofdstuk 16 wordt gesproken over de ballingschap en terugkeer in de toekomst.
 
Jeremia 16:
10 Maar het zal gebeuren wanneer u dit volk al deze woorden aanzegt, dat zij tegen u zullen zeggen: Waarom heeft de HEERE heel dit grote onheil over ons uitgesproken, wat is onze ongerechtigheid en wat is onze zonde waarmee wij tegen de HEERE, onze God, gezondigd hebben?
11 Dan zult u tegen hen zeggen: Omdat uw vaderen Mij hebben verlaten, spreekt de HEERE, en andere goden achterna zijn gegaan en die hebben gediend en zich voor hen hebben gebogen. Mij echter hebben zij verlaten en zij hebben Mijn wet niet in acht genomen.
12 Wat u betreft, u hebt meer kwaad gedaan dan uw vaderen, want zie, ieder van u gaat zijn eigen verharde, boosaardige hart achterna door niet naar Mij te luisteren.
13 Daarom zal Ik u uit dit land wegwerpen naar een land dat u niet gekend hebt, u evenmin als uw vaderen. Daar zult u dan dag en nacht andere goden dienen, omdat Ik u geen genade zal bewijzen.
14 Daarom, zie, er komen dagen, spreekt de HEERE, dat er niet meer gezegd zal worden: Zo waar de HEERE leeft, Die de Israëlieten uit het land Egypte geleid heeft,
15 maar: Zo waar de HEERE leeft, Die de Israëlieten uit het land in het noorden en uit al de landen waarheen Hij hen verdreven had, geleid heeft. Ik zal hen terugbrengen in hun land, dat Ik hun vaderen gegeven heb.
16 Zie, Ik ga boden tot vele vissers zenden, spreekt de HEERE, dat zij hen moeten opvissen. En daarna zend Ik boden tot vele jagers, dat die hen moeten opjagen van elke berg en van elke heuvel, en uit de kloven van de rotsen.
17 Want Mijn ogen zijn gevestigd op al hun wegen. Ze zijn voor Mijn aangezicht niet verborgen en hun ongerechtigheid kan zich niet voor Mijn ogen verhullen.
18 Ik zal eerst hun ongerechtigheid en hun zonde dubbel vergelden, omdat zij Mijn land ontheiligd hebben: zij hebben Mijn eigendom met de dode lichamen van hun afschuwelijke afgoden en hun gruweldaden vervuld.
 
Dit gedeelte spreekt enerzijds van ballingschap (buiten het land brengen van Israël ) en terugkeer in het land.
Vers 13 Jeremia moest het volk aanzeggen/dreigen dat zij uit dit land weggeworpen zullen worden, dit sluit aan op wat al door Mozes in Deuteronomium als sanctie van ongehoorzaamheid is voorzegd. Zij zullen niet vrijwillig gaan.
Vers 14 (geschiedenis) en 15 is een belofte van terugkeer, maar wel nadat de Here eerst Israël onder de volkeren heeft gebracht. Juda is dan nog steeds in het land, voor de Babylonische ballingschap.
Vers 17 spreekt van de zonden en ongerechtigheden van Israël, waarvoor alle profeten waarschuwden. Het vers begint met want en slaat terug op vers 16 waarin wordt aangegeven dat ze uit het land zullen worden opgevist, opgejaagd.
Dit gold voor de ballingschappen. De Assyrische ballingschap, de Babylonische ballingschap en na terugkeer na 70 jaar toch weer in 70 na Christus door Titus de Romeinse veldheer.
In Amos gaat het om het noordelijke rijk, bij Jeremia om Juda.
 
In Amos komt in de grondtekst 2x het woord wee voor.
In Amos 5:18 Wee hun die verlangend uitzien naar de dag van de HEERE! Wat zal voor u die dag van de HEERE zijn? Duisternis zal hij zijn en geen licht!
Het gaat om de dag des Heren of te dien dage. Het is het optreden/de openbaring van de Here zoals beschreven in het boek Openbaring. Johannes was in de geest op de dag des Heren (Op. 1:10). Het loopt uit op de openbaring van de heerlijkheid des Heren (de hemel zal opengaan) nadat eerst de afgrond is opengegaan en er zal sprake zijn van oordelen. Er komt een einde aan deze wereld met zijn machthebbers.
 
In Amos 6:1 Wee de zorgelozen in Sion, en de onbezorgden op de berg van Samaria, de beroemdsten van de voornaamste van de volken, en tot wie het huis van Israël komt.
De mens wil zelf de baas zijn, denk bijvoorbeeld aan de evolutietheorie. In de loop der eeuwen is de waarheid in de leugen veranderd. Profeten werden valse profeten, pseudo profeten. Mensen worden zorgeloos en komen in een roes. Men zegt: geloof jij nog in de Bijbel? De Here Jezus stelt de vraag dat als de Zoon des Mensen op aarde komt, Hij nog geloof op aarde zal vinden. Het zal zijn als in de dagen van Noach. Eten, drinken, huwen. Vrede, vrede, geen gevaar, maar plotseling overkomt hen het verderf (1 Thes. 5:3) van de dag des Heren. Al deze uitspraken zijn gelinkt aan het Oude Testament, want daarin wordt alles al voorzegd.
Het is het begin van de weeën, de laatste weeën staan in het boek Openbaring.
 
Er komen in Amos een viertal visioenen voor.
Amos 7:1             sprinkhanen
Amos 7:4             alles verterend vuur
Amos 7:7             paslood
Amos 8:1             korf met zomervruchten
 
De beschrijving begint steeds met dezelfde uitdrukking: "Dit heeft de Here mij laten zien".
In de eerste 2 visioenen heeft de profeet een soort middelaarsrol.
De profeet is de middelaar, hij komt tussenbeide, hij claimt het behoud van Jakob, dat is de ware profeet, hij is een voorspraak.
De laatste 2 visioenen niet meer, de oordelen gaan door.
 
De laatste profeet die in de eindtijd zal optreden, is de valse profeet, zie Openbaring 13. Hij doet zich voor als het lam, de Christus. Hij zet het volk aan tot zonde, door hen het beeld te laten aanbidden. Die Daniel en Mattheus 24, de gruwel der verwoesting noemen.
 
Amos 9:8 Zie, de ogen van de Heere HEERE zijn gericht op dit zondige koninkrijk. Ik zal het wegvagen van de aardbodem. Evenwel zal Ik het huis van Jakob niet geheel wegvagen, spreekt de HEERE. 9 Want, zie, Ik geef opdracht, en Ik zal het huis van Israël onder alle volken schudden, zoals met een zeef geschud wordt; geen steentje zal op de grond vallen. 10 Door het zwaard zullen sterven alle zondaars van Mijn volk, die zeggen: Het kwaad zal niet naderen en ons niet tegemoettreden. 11 Op die dag zal Ik oprichten de vervallen hut van David. Zijn scheuren zal Ik dichtmaken, en wat aan haar is afgebroken, zal Ik oprichten, Ik zal hem opbouwen als in de dagen van oude tijden af; 12 zodat zij de rest van Edom in bezit zullen nemen, en alle heidenvolken waarover Mijn Naam is uitgeroepen, spreekt de HEERE, Die dit doet.
 
Toch is er hoop, want een overblijfsel zal behouden worden, zie vers 8.
In Handelingen 15:12-18 wordt Amos 9 aangehaald.
Handelingen 15:12 En heel de menigte zweeg, en zij hoorden Barnabas en Paulus vertellen wat voor grote tekenen en wonderen God door hen onder de heidenen gedaan had. 13 En toen zij zwegen, antwoordde Jakobus: Mannenbroeders, luister naar mij. 14 Simeon heeft verteld hoe God voorheen naar de heidenen omgezien heeft om voor Zijn Naam uit hen een volk aan te nemen. 15 En hiermee stemmen de woorden van de profeten overeen, zoals geschreven staat: 16 Hierna zal Ik terugkeren en de vervallen hut van David weer opbouwen, en wat daarvan is afgebroken, weer opbouwen en Ik zal hem weer oprichten, 17 opdat de mensen die overgebleven zijn, de Heere zouden zoeken, en alle heidenen over wie Mijn Naam uitgeroepen is, spreekt de Heere, Die dit alles doet. 18 Aan God zijn al Zijn werken van eeuwigheid bekend.
 
In de Handelingentijd waren er 2 groepen van gelovigen. Joden en heidenen. Het probleem was: moeten de heidenen de wet onderhouden. Paulus reist naar Jeruzalem en in Handelingen 15 komt men tot een oplossing.
 
Jakobus haalt Hosea aan uit de Septuagint. In Amos 9:11 staat oprichten en in Hand. 15:16 hierna zal Ik terugkeren, is dus bij de wederkomst van Christus.
In Amos 9:12 staat de rest van Edom (de zoon van Esau, de broer van Jakob - er was vijandschap), in Hand. 15:17 staat de mensen die overgebleven zijn = heidenen.
In het Hebreeuws is Edom ook Adam, omdat het onderscheid er alleen is als je er klinkers bijzet, maar het grondwoord, alleen medeklinkers, is gelijk. Edom is een type van de volkeren.
In de eindtijd zijn er 2 overblijfsels, nl. van Israël en van de volken. Maar er is hoop, er zal verzoening zijn, net als in Gen. 33 waar Esau zich verzoende met Jakob, zo zal het ook in de toekomst zijn. Israël en de heidenen zullen de Here loven in de hoofdstad Jeruzalem. Ook de heidenen zullen hierheen optrekken.
 
Dat geldt niet voor ons, wij behoren tot het Lichaam van Christus en hebben in één Geest de toegang tot de Vader.
 
Amos 9:13-15 spreekt ervan dat Israël nooit meer weggerukt zal worden uit het land.